نیایش چیست ؟

آن حالت روحی که میان انسان و معبودش رابطۀ انس ایجاد نموده و او را در جاذبۀ ربوبی قرار می‏دهد، نیایش نامیده می‏شود. در آن هنگام که انسان موقعیت واقعی خود را در جهان با عظمت هستی درک می‏کند، در حال نیایش به‏ سر می‏برد زیرا فقط در این حال است که تمامیت خود را مانند تابلویی بی‏ اختیار در زیر دست نقاش ازل وا می‏نهد.

گاهی یأس و نومیدی و اندوه‏ های ما به آخرین درجۀ شدت می‏رسند ولی ناگهان پس از لحظه‏ ای به امید و شادی شگفت‏ انگیزی مبدل می‏گردند و یا در طوفان سهمناک یأس و نومیدی ها بارقۀ خیره کننده‏ ای از گوشۀ مبهم روح، درخشیدن گرفته، سراسر وجود ما را روشن نموده و آهسته در گوش دل ما زمزمه می‏کند:

هان  مشو  نومید  چون  واقف  نئی  از سر غیب

باشــد انـدر پــرده بازیهـای پنهـان غــم مخــور

این زمزمۀ روح‏ نواز است که از شکستن کالبد بدن و تسلیم در برابر آن ناملایمات جلوگیری نموده و ما را به چنین نیایش حیات‏ بخشی وادار می‏کند که خداوندا، احساس میزبانی تو برای وجود بی‌نهایت کوچک ما در اقلیم هستی است که این قفس تنگ را برای ما قابل تحمل ساخته است.

روز و شــب  از  دیـدن صیــاد مستـم در قفس

بس که مستم نیست معلومم که هستم در قفس

درآن هنگام که شادیها و اطمینان و کرنش ما به‏ غیر از خدا، از حد می‏گذرد، باز پس از لحظه‏ ای خود را در سراشیبی نوعی از اندوه و یأس و ابهام که برای آن نیز علت روشنی نمی‏بینیم، می‏یابیم.

این لحظه ‏ای است که روح، بدون اینکه ما را آگاه سازد، فراسوی این جهان، پناهنده گشته و نیایش اسرارآمیزی سر داده و می‏گوید: خدایا باز این انسان ضعیف، «خود» را در بادپای هیجان شادیها و اطمینان به ‏غیر از تو، از دست داده و نشانی جان خود را گم کرده است. عنایتی فرما و او را بار دیگر به خودش بازگردان.

« پروردگارا، بارالها، خداوندا، آفریدگارا » بارقه‏ های فروزانی هستند که از اعماق جان ما برمی‏آیند و در اعماق هستی فرو می‏روند و آنچنان درخشندگی به جهان هستی می‏دهند که جهان را برای مورد توجه قرارگرفتن خداوندی، برازنده می‏سازند.

درک ما، مشاعر ما، تخیل ما، تفکر ما، وجدان با عظمت‏ تر از هستی ما، همه و همه، در حال نیایش در هم می‏آمیزند و اقیانوس جان را می‏شورانند.

این هیجان و شورش، آنچنان هماهنگ و با عظمت و جدی انجام می‏گیرد که نه تنها درون ما را از آلودگیها و کثافات پاک می‏کند، بلکه در این حال احساس می‏کنیم که روح ما با گسترش هستی، روزگار هجرانش به سرآمده و با ورود به جاذبیت کمال الهی، به آرامش نهایی رسیده است.

آدمی  در  عالم  خاکی نمی‏آید به دست              عالمی دیگر بباید ساخت و از نو آدمی

در هنگام نیایش، آنجا که به زوال و فنای حتمی خود آگاه می‏شویم، نغمه ‏هایی جانفزا، با محتوایی رازدار از اعماق درون ما سر می‏کشد و نسیمی از ابدیت برای ما می‏نماید و ما را از وحشت فنا و نابودی نجات می‏دهد.

ای دل  ار  سیـــل  فنــا بنیــاد هستــی بـرکنـــد

چون تـرا نوح است کشـتیبان ز طوفـان غم مخور

در حال نیایش، مرغ روح آدمی از تنگنای قفس تن رها گشته، پر و بالی در بی‌نهایت می‏گشاید. شاید روح انسانی، در خاموشی مطلق، راز دیگری را درمی‏ یابد، به همین دلیل است که نیایش شبانگاهی لذت وصف ناپذیری دارد.

گاهی هیجان روحی ما هرگونه احساس لذت را زیر پا گذاشته و به مافوق لذت می‏رسد و به مقام ابتهاج که در ذرّات روح ما نهفته است نایل می‏گردیم.

دریانوردان و کشتی شکستگانی که در لحظات آخر، سر از آب بیرون آورده و خدا را به کمک می‏خوانند، با چنین نیایشی مسافت زمین و آسمان را در یک لحظه می‏پیمایند.

بیماران در شکنجه‏ های دردهای جانکاه، ناله ‏ها سر داده و به همه چیز پناه می‏برند تا آنکه نور خدا بر دلهای آنان درخشیدن می‏گیرد.

گروه دیگری هستند که، نه برای برآوردن نیازهای مادی، بلکه برای اینکه موقعیت وجودی خود را کاملاً تشخیص داده و از آن بهره‏ مند گردند، رو به سوی او آورده و به درگاه با عظمتش نیایش می‏کنند.

به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست

عاشقـم بر همـه عالـم که همه عالم از اوست