دیدگاههای مختلف در مورد اخلاق

دیدگاههای مختلف افراد در مورد علم ارزشها (اخلاق)

دیدگاههای افراد نسبت به اخلاق به سه دسته تقسیم می‌شود:

حالت اول: افرادی که می‏خواهند انسانی اخلاقی باشند.
حالت دوم: افرادی که می‏خواهند از قوانین اخلاق آگاهی یابند.
حالت سوم: افرادی که اساساً می‌خواهند چیستی اخلاق را بدانند.

«اینکه چیزهای نیکو چیست، مستحبات چیست، سلام ‏کردن افراد نسبت به ‏هم چه حرمتی دارد، خُلق نیکو خوب‏ است، یا غضب به فرودستان بد است، گذشت از گناه دیگران نیکو است، طلب خیر برای همنوعان واجب است، و…»، در قالب اخلاق می‌شناسیم که صورت عملی آن، رفتار اجتماعی فرد را تشکیل می‏دهد.
اگر اخلاق را مجموعۀ ارزش‏های نیک و بد بدانیم که خاصیت آن رفعت و عروجی است که در شخصیت و روان انسان پدید می‌آورد، در این حالت «انسان اخلاقی» کسی است که به قوانین اخلاقی پایبندی لازم را دارد و هر چه این پایبندی بیشترباشد ،آن شخص اخلاقی‌تر ‏خواهد بود.
به مجموعۀ این دانسته‌های اخلاقی، «علمِ اخلاق» گفته ‏می‏شود. البته علم اخلاق با خود اخلاق تفاوت ماهوی دارد. در حقیقت علمِ اخلاق به بررسی و تحلیل تئوریهای اخلاق و نیز آگاهیهای اکتسابی از آن می‏پردازد. در این صورت، اگرچه عالم اخلاقی، از دانش اخلاقی بالائی برخوردار است، اما ممکن است خود، عامل به اخلاق نباشد. مانند کتاب فروش بی‏سوادی که همه ‏گونه کتابی را می‏فروشد و یا عطاری که عرضه‌کنندۀ همه نوع عطری هست ولی خود چندان بوی خوشی نمی‏‌دهد.
فلسفۀ علم اخلاق نگاهی است که به ما می‏گوید اخلاق چیست؟ و صرفنظر از جزئیات، آیا اخلاق خوب است یا نه؟ چگونه بوجود آمده ‏است؟ و سیرِ تاریخی آن و رابطه‏اش با سایر علوم چگونه است؟بر طبق دسته‌بندی فوق، گاهی شخص می‏خواهد فردی اخلاقی باشد، گاهی می‏خواهد از درک قوانین اخلاق برخوردار گردد و در حالت سوم می‌خواهد بداند که اساساً اخلاق چیست؟
خواستگاه حالت اول و دوم حوزۀ کلام و حالت سوم فلسفه می‏باشد.
در حالت اول و دوم، لازم است که شخص اعتقاد هم داشته باشد، ولی در حالت سوم، شرط اعتقادی، وجود ندارد.

اشتراک گذاری

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *