خانواده و مهارتهای رفتاری (۳)

چند سالیست که تقریبا از همه دوست وآشنا و خویشاوند و… می شنویم که” وقت نداریم”، راستی اگر وقت نداریم که یک شب یا حتی یک ساعت در هفته با اعضاء خانواده و عزیزانمان دور هم جمع شویم، آیا فکر میکنید خانواده خود را تا حدی که لازم است در اولویت افکار و اهداف خود قرارداده ایم؟
یکی از بدترین احساسات دنیا مربوط به زمانی است که تشخیص دهیم”امور نخست” در زندگی مان از جمله خانواده، در مرتبه دوم یا سوم قرار گرفته،یا اینکه به کلی فراموش شده اند و زمانی که متوجه شویم این مسئله می تواند چه عواقبی داشته باشد، احساس بدتری به ما دست می دهد. بیشتر مردم اولویت بیش از حد خانواده را به روشنی احساس می کنند و جایگاه خانواده را بسیار بالا می دانند، اما وقتی از آنها می خواهید تا به سبک زندگی خود( جایی که وقت و حواس و توجه اولیه شان را معطوف کرده اند)  نگاه کنند، تقریبا همیشه متوجه می شوند که خانواده فدای ارزش های دیگر شده است، ارزش هایی مثل کار، دوستان و علایق شخصی.


 به امور نخست اولویت دهید

امروزه بیشتر افراد احساس می کنند میان آنچه واقعا برای آنها مهم است، از جمله خانواده، و طریقی که زندگی روزمره شان را بر اساس آن سپری می کنند، فاصله عمیقی وجود دارد. چرا این اتفاق می افتد؟ دلیل این فاصله چیست؟

اولین دلیلی که ما خانواده را در درجه اول قرار نمی دهیم به این موضوع بر می گردد که ما واقعا به اولویت های بسیار عمیق مان متصل نیستیم. تا زمانی که اولویت دهی عمیق میسر نشود و تعهدی نسبت به آن، که قوی تر از همه نیروهای دیگری است که در زندگی روزمره مان نقش دارند، ایجاد نشود، نمی توانیم به خانواده اولویت دهیم.

حال چگونه باید این کار را انجام داد؟ چطور می توانیم علایق خود نسبت به خانواده را به شیوه ای سازنده و مفید هدایت کنیم و به آن اولویت ببخشیم؟

ویلیام دورتی می گوید: ” نیروهایی که بر خانواده ها فشار وارد می آورند، در دنیای مدرن بسیار قوی هستند. در نهایت ما باید تصمیم بگیریم که یا فرمان را به دست بگیریم یا به جایی برویم که جریان رود ما را می برد. کلید پیش روی ما برای موفقیت این است که در مورد آیین های خانوادگی مان دقیق و حساس باشیم”.

وقتی زندگی تان آشفته و درهم است، شما چه می گویید؟ ” من باید در پی سازماندهی باشم، باید کارها را به نظم در آورم” این هم به معنی ساخت دادن و هم اولویت بندی یا ترتیب است. در یک خانواده، نظم یعنی اینکه اولویت های خانواده مشخص شده است و ساختاری در خانواده وجود دارد که اولویت بندی خانواده را مشخص می کند.
نوشتن رسالتنامه خانوادگی برای رویکرد درونی- بیرونی در زندگی خانوادگی ساختار بهتری فراهم می کند. بعلاوه دو فرایند یا شیوه ساخت دهی عمده وجود دارد که به شما کمک می کند تا خانواده را با شیوه ای مفید در زندگی روزانه تان مورد توجه قرار دهید که عبارتند از:

۱- وقت هفتگی خانوادگی

هیچ ساختاری به تنهایی نمی تواند در اولویت بخشیدن به خانواده، بیشتر از اختصاص دادن یک وقت ویژه در طول هفته به خانواده، شما را یاری دهد.
اگر دوست دارید، می توانید این وقت ویژه هفتگی را “وقت خانوادگی”، “ساعت خانوادگی”، “شب خانوادگی” یا “جلسه خانوادگی” بنامید. با هر اسمی، هدف اصلی این برنامه، داشتن وقت در طول هفته است که به خانواده و تمرکز بر روی آن اختصاص یافته باشد. یک جلسه خانوادگی موفق دارای چهار بعد شامل: برنامه ریزی، تعلیم، حل مشکلات و خوشگذرانی، می باشد که این ترکیب می تواند نیازهای جسمی، اجتماعی، عقلی و معنوی را برآورده کند و به یک عنصر سازماندهی کلی در خانواده تبدیل شود. گردهم آیی خانوادگی، مستلزم انجام همه این امور نیست، بخصوص در ابتدای کار. اگر مایل باشید، می توانید فقط بعضی از این کارها را انجام دهید.

نشست هفتگی اعضا خانواده، پاسخ موثر و نیرومندی به مشکلات موجود می دهد. آنها برای اولویت دادن به خانواده روش عملی مناسبی فراهم می کنند و تعهد به این جلسات، به فرزندان می آموزد که چقدر خانواده مهم است وبرای همه خاطراتی را می سازد که منجر به ایجاد پیوند وذخیره ی عاطفی بین افراد می شود.
اعضا خانواده همچنین یکدیگر را یاری می دهند تا نیازهای اساسی خانواده را برآورده سازند، نیازهای جسمی، اقتصادی، اجتماعی، عقلی، غنای فرهنگی و نیازهای معنوی.

برنامه ریزی
بابرنامه ریزی که بخش مهمی از جلسه خانوادگی را تشکیل می دهد می توان فعالیت ها و اهداف هر فرد را مشخص و انجام فعالیت های خانوادگی را برنامه ریزی نمود تا همه بدانند که به هریک از اعضا خانواده انجام چه کارهایی محول شده است . بدون شک وجود یک تقویم خانوادگی ما را قادر می سازد تا اوقات مفیدتری با هم داشته باشیم .

آموزش
گرد همایی های خانوادگی برای آموزش اصول اساسی زندگی وتبادل نظر و به اشتراک گذاشتن تجارب، وقت بسیار خوبی است. تغییرات مداوم و سریع و ناگهانی جامعه، توجه به این امر را ضروری تر میکند که اعضای خانواده در خانه آموزش ببینند. آیا قبول دارید که اگر فرزندانمان را آموزش ندهیم، جامعه آنها را آموزش می دهد وخانواده ما با محصول این آموزش زندگی خواهد کرد؟

حل مشکلات
این جلسات، موقعیتی برای شناختن نیازهای اساسی و تلاش با هم برای یافتن راهی جهت بر طرف کردن آنهاست. فرصتی است برای شرکت دادن اعضای خانواده در مشکلات و پیدا کردن راه حل هایی با کمک یکدیگر، به گونه ای که برای همه قابل فهم باشد و همه احساس کنند که راه حل از جانب آنهاست و باید به آن متعهد باشند.
برای تکنیک حل مشکل ۵ مرحله در نظر گرفته شده است که عبارتند از:
مرحله ۱- تعریف روشن و دقیق از مسئله
مرحله ۲– ارائه راهکارهای مختلف برای بر طرف کردن مسئله
مرحله ۳- برشمردن نکات قوت و ضعف هرکدام از راهکارها و در نهایت برگزیدن یکی از آنها با بیشترین نقاط قوت
مرحله ۴- اجرای راهکار
مرحله ۵- ارزیابی نتیجه حاصل از اقدام در جهت حل مسئله

تمامی مسائل خانواده و حتی اختلاف نظرها با استفاده از این تکنیک قابل بحث و بررسی می باشند.

تفریح و سرگرمی
یکی از مهم ترین عناصر جلسات خانوادگی، تفریح است. تفریح چیزی است که اعضای خانواده را به هم نزدیک می کند و متحد می سازد. عنصری است که در با هم بودن، خوشی و لذت می آفریند. جلسه خانوادگی به شما فرصت انجام کارهایی را می دهد که اغلب در هیاهوی زندگی فراموش می شوند، مانند خوشگذرانی و تفریح دسته جمعی. به نظر می رسد همیشه حجم زیادی از کار وجود دارد که وقتی برای فراغت و لذت بردن از با هم بودن نیست و این امر بخصوص زمانی که فشارهای روانی (استرس) زندگی بالاست، مسئله بسیار مهمی است. حتی اگر هیچ اتفاق دیگری در جلسه خانوادگی روی ندهد، تنها لذت با هم بودن و انجام دادن کارها با یکدیگر تأثیر مثبت و شگرفی بر حساب بانکی عاطفی خانواده بر جای می گذارد و وقتی که ابعاد دیگر اضافه می شوند، جلسه خانوادگی حقیقتا به یکی از موثرترین ساختارهای سازمان دهنده در خانواده تبدیل می شود.
همان طور که فیلسوف و روانشناس بزرگ، ویلیام جیمز می گوید: وقتی شما می کوشید تا تغییری ایجاد کنید، باید یک تصمیم جدی بگیرید. به لحظه اجرای تصمیم دقت کنید و اصلا تعلل نورزید. مهم ترین کار، مقید بودن به اجرای تصمیم است “یک روز با هم جلسه خانوادگی تشکیل می دهیم. هر روزی که باشد مهم نیست”.
اگر می توانید شب خاصی را برای انجام دادن آن مشخص کنید. آن را در تقویم خانوادگی تان بگنجانید. اگر واقعا مسئله غیر منتظره و اضطراری پیش بیاید، ممکن است مجبور شوید آن را تغییر دهید، ولی اگر این اتفاق روی داد بلافاصله برای وقت دیگری در طول هفته برنامه ریزی کنید.
اگر یک شب خاص در هر هفته را برای این کار کنار بگذارید، برای انجام دادن منظم و مرتب این کار شانس بسیار بهتری خواهید داشت. مهم نیست که در این ملاقات خانوادگی چه اتفاقی می افتند، فقط دلسرد نشوید. این کار همیشه آسان و راحت نیست. ممکن است گاهی حتی تعجب کنید که چرا فرزندانتان از آن استقبال نمی کنند و در حقیقت مدتی نتیجه واقعی آن را نبینید. اما این جلسات یکی از نیرومندترین و بزرگترین نیروهایی است که می تواند خانواده را در مسیر صحیح نگه دارد.

۲- روابط تک به تک با اعضاء خانواده

“یک روز را به همسرتان اختصاص دهید”، “یک بعد از ظهر را به فرزندتان اختصاص دهید،” ،”یک شب را بهنوجوانتان اختصاص دهید”.
در ارتباطات انسانی وقتی که با دیگران هستید، در یک حالت ذهنی آرام، به نوعی شما به دیگران اجازه می دهید تا آنطور که دوست دارند با شما باشند.
فراتر از علاقه ها، نگرانی ها، ترس ها، نیازها و منِ شخصی خودتان. حضوری کامل با همسر، شوهر، پسر یا دخترتان و اجازه دادن به آنها برای بیان یا عملی کردن تمام و کمال علاقه ها و اهدافشان. این جلسات ارتباط تک به تک، محلی است که بیشترین کارهای واقعی خانواده در آنجا انجام می شود. آنجا محل پرورش بسیار عمیق قلب و روح آدمی است. جایی که مهمترین مشورت ها، عمیق ترین تعالیم و عالی ترین تفاهم در آن به وقوع می پیوندد.

ارتباط تک به تک در ازدواج

شوهران و همسران به نشستن با هم و برنامه ریزی دقیق، و به عبارتی خلق یا آفرینش ذهنی و معنوی آینده شان بسیار نیازمندند. برنامه ریزی کار آسانی نیست. این امر مستلزم تفکر است و بسیاری از ما به قدری گرفتار برنامه های شلوغ، تلفن های اجباری و بحران های کوچک هستیم که مدت مدیدی هیچ گفتگوی مفید و معنا داری با همسر یا شوهرانمان نداریم. برنامه ریزی در هر تلاش و کوشش که در جهت زندگی انجام می دهیم، بی نهایت مهم است. به راستی مهم ترین تلاش در زندگی باید پرورش موفق یک خانواده باشد. این مسئله باید نقش محوری و حیاتی داشته باشد، چون منافع زیادی به همراه دارد.
وقتی که یک زوج با هم و با اراده ای راسخ به سوی مشکلات گام بر می دارند، درهای هم افزایی، بینش و راه حل های قوی و مؤثر باز می شود. بینش ها بسیار عمیق تر و راه حل ها عملی تر و کارآمد تر می شوند و تمام این فرایند عبارت است از وحدت بخشیدن به روابط و مناسبات شگفت انگیز خصوصی.


ارتباط تک به تک با فرزندان

داشتن روابط تک به تک با فرزندان ضروری است و منظور از آن، تنها بودن یکی از والدین با یکی از فرزندان است. به خاطر داشته باشید که به محض ورود شخص سوم، پویایی گروه تغییر می کند و ممکن است در مواقعی ایجاد این تغییر مناسب باشد. تک به تک بودن با بچه ها شامل آن ملاقات ها، قرارها، لحظات آموزشی و با هم بودن های خصوصی است که در آن پویایی اجتماعی و هیجانی به نهایت حد خود می رسد و احساس عشق بی قید و شرط رشد می یابد. احترام و توجه مثبتی که تغییر نمی کند و هرگز عوض نمی شود. این ملاقات های خصوصی اطمینان به وجود می آورد که هنگام بروز مشکلات و دردسر ها می توانیم بر این روابط تکیه کنیم و به آنها پایبند باشیم.

اشتراک گذاری

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *